🌏 Region(s): Ryukyu (Okinawa)
あけーいん【赤けーいん】 : akeein | define meaning
akeein
Pronunciation: [ʔakeːiŋ̍]
Definition
Verb
- To become bright; to brighten; to become clear
Notes
Used especially in the context of sunrise or sunset, or following a rain shower.
Spelling
| Orthography | Form |
|---|---|
| Kanji | 赤けーいん |
| Kana | あけーいん |
| Romanization | akeein |
| Pronunciation (IPA) | [ʔakeːiŋ̍] |
Verb Paradigm
|
|
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative Perfective |
|
Indicative |
PRED |
akeeyun, akeein |
akeetan |
akeeran |
akeerantan |
|
ATT |
akeeyuru, akeeiru |
akeetaru |
|||
|
Progressive |
PRED |
akeetoon |
akeetootan |
akeeteewuran |
akeeteewurantan |
|
ATT |
akeetooru |
akeetootaru |
|||
|
Causative |
PRED |
akeerasun |
akeerachan |
akeerasan |
akeerasantan |
|
ATT |
akeerasuru |
akeeracharu |
|||
|
Passive and Potential |
PRED |
akeerariyun, |
akeeraritan, |
akeerariran, |
akeerarirantan, |
|
ATT |
akeerariyuru, |
akeeraritaru, |
|||
|
Causative-Passive |
PRED |
akeerasariyun, |
akeerasaritan |
akeerasariran |
akeerasarirantan |
|
ATT |
akeerasariyuru, |
akeerasariraru |
|||
|
Intransitivizing resultative (For transitive verbs only) |
PRED |
akeeteen |
akeeteetan |
akeeteeneen |
akeeteeneentan |
|
ATT |
akeeteeru |
akeeteetaru |
|||
|
Preparatory |
PRED |
akeetoochun |
akeetoochan |
akeeteeukan |
akeeteeukantan |
|
ATT |
akeetoochuru |
akeetoocharu |
|
Form |
Construction |
|
Root |
akeer- |
|
Dictionary |
akeeyun, akeein |
|
Attributive or Adnominal |
akeeyuru, akeeiru |
|
Apocopated (indicative imperfective) |
akeeyu-, akeei- |
|
Adverbial |
akeei |
|
Volitional-Presumptive |
akeera |
|
Conjunctive |
akeeti |
|
Representative |
akeetai |
|
Imperative |
akeeri, |
|
Conditional |
akeeree |
|
Form |
Construction |
|
Conjecture |
akeeyuru haji, akeeiru haji |
|
So as to... |
akeeyuru gutu, akeeiru gutu |
|
Before... |
akeeyuru mee, akeeiru mee |
|
While... |
akeeyuru qweeda, akeeyuru-qweema, akeeiru qweeda, akeeiru-qweema |
|
Purpose |
akeeyuru tami ni, akeeiru tami ni |
|
Form |
Construction |
|
Request |
akeeti-kwimisooree |
|
Benefactive |
akeeti-kwiin |
|
Completive |
akeeti-neen |
|
Concessive conditional |
akeeti-n |
|
After... |
akeeti-kara |
|
After... |
akeeti-atu |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Desiderative |
PRED |
akeei-busan |
akeei-busantan |
akeei-bushikoo neen, akeei-bushikoo neeran |
akeei-bushikoo neentan, akeei-bushikoo neerantan |
|
ATT |
akeei-busaru |
akeei-busataru |
|||
|
Easy to... |
PRED |
akeei-yassan |
akeei-yassantan |
akeei-yashikoo neen, akeei-yashikoo neeran |
akeei-yashikoo neentan, akeei-yashikoo neerantan |
|
ATT |
akeei-yassaru |
akeei-yassataru |
|||
|
Hard to... |
PRED |
akeei-gurisan |
akeei-gurisantan |
akeei-gurikoo neen, akeei-gurikoo neeran |
akeei-gurikoo neentan, akeei-gurikoo neerantan |
|
ATT |
akeei-gurisaru |
akeei-gurisataru |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Exalting |
PRED |
akeei-misheen, akee-misheen |
akeei-misheentan, akee-misheentan |
akeei-misooran, akee-misooran |
akeei-misoorantan, akee-misoorantan |
|
ATT |
akeei-misheeru, akee-misheeru |
akeei-misheetaru, akee-misheetaru, akeei-misoocharu, akee-misoocharu |
|
Form |
Construction |
|
While (simultaneously)... |
akeei-gachii |
|
Form |
Construction |
|
Reported past |
akeeyu-tan, akeei-tan |
|
Nominalizing |
akeeyu-shi, akeei-shi |
|
Concessive |
akeeyu-shiga, akeei-shiga |
|
Cause-effect |
akeeyu-kutu, akeei-kutu |
|
Prohibitive |
akeeyu-na, akeei-na |
|
Provisional conditional |
akeeyu-ra akeei-ra |
|
Questions |
akeeyu-ga, akeei-ga |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Polite |
PRED |
akeeyabiyun, akeeibiyun, |
akeeyabitan, akeeibitan |
akeeyabiran, akeeibiran |
akeeyabirantan, akeeibirantan |
|
ATT |
akeeyabiyuru, akeeibiyuru, |
akeeyabitaru, akeeibitaru |
|||
|
Polar questions |
PRED |
akeeyumi, akeeimi |
akeetii |
akeerani |
akeerantii |
Verb paradigms are based off several sources including, but not limited to:
- Funatsu, Yoshiaki. (1988). 美しい沖縄の方言①. [Utsukushii Okinawa no kotoba 1]. ISBN4-905784-19-0.
- Sakihara, Mitsugu. (2006). Okinawan-English Wordbook. University of Hawai'i Press, Honolulu. ISBN: 0824831020.
- Shizato, Rumiko and Iwasaki, Shoichi. (2024). Basic Okinawan: From Conversation to Grammar. University of Hawai'i Press, Honolulu. ISBN: 9780824893651.
意味:あかくなる【赤くなる】、あかる【赤る】、てりあがる【照り上がる】