🌏 Region(s): Ryukyu (Okinawa)
ちるがいん : chirugain | define meaning
chirugain
Pronunciation: [t͡ɕiɾuɡaiŋ̍]
Definition
Verb
- To be connected; to be linked; to be tied together
- でぃんわぬちるがらん【電話ぬちるがらん】
dinwa nu chirugaran
"The telephone is not connected"
- でぃんわぬちるがらん【電話ぬちるがらん】
- To reach; to rise up to; to go up to; to be up to
- To be immersed (in); to be submerged (in); to soak (in)
- くびまでぃみじんかいちるがいん【首までぃ水んかいちるがいん】
kubi madi miji nkai chirugain
"To be submerged in water up to one's neck"
- くびまでぃみじんかいちるがいん【首までぃ水んかいちるがいん】
Notes
In some regions, the form ちながいん chinagain is used for sense 1.
Spelling
| Orthography | Form |
|---|---|
| Kana | ちるがいん |
| Romanization | chirugain |
| Pronunciation (IPA) | [t͡ɕiɾuɡaiŋ̍] |
Verb Paradigm
|
|
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative Perfective |
|
Indicative |
PRED |
chirugayun, chirugain |
chirugatan |
chirugaran |
chirugarantan |
|
ATT |
chirugayuru, chirugairu |
chirugataru |
|||
|
Progressive |
PRED |
chirugatoon |
chirugatootan |
chirugateewuran |
chirugateewurantan |
|
ATT |
chirugatooru |
chirugatootaru |
|||
|
Causative |
PRED |
chirugarasun |
chirugarachan |
chirugarasan |
chirugarasantan |
|
ATT |
chirugarasuru |
chirugaracharu |
|||
|
Passive and Potential |
PRED |
chirugarariyun, |
chirugararitan, |
chirugarariran, |
chirugararirantan, |
|
ATT |
chirugarariyuru, |
chirugararitaru, |
|||
|
Causative-Passive |
PRED |
chirugarasariyun, |
chirugarasaritan |
chirugarasariran |
chirugarasarirantan |
|
ATT |
chirugarasariyuru, |
chirugarasariraru |
|||
|
Intransitivizing resultative (For transitive verbs only) |
PRED |
chirugateen |
chirugateetan |
chirugateeneen |
chirugateeneentan |
|
ATT |
chirugateeru |
chirugateetaru |
|||
|
Preparatory |
PRED |
chirugatoochun |
chirugatoochan |
chirugateeukan |
chirugateeukantan |
|
ATT |
chirugatoochuru |
chirugatoocharu |
|
Form |
Construction |
|
Root |
chirugar- |
|
Dictionary |
chirugayun, chirugain |
|
Attributive or Adnominal |
chirugayuru, chirugairu |
|
Apocopated (indicative imperfective) |
chirugayu-, chirugai- |
|
Adverbial |
chirugai |
|
Volitional-Presumptive |
chirugara |
|
Conjunctive |
chirugati |
|
Representative |
chirugatai |
|
Imperative |
chirugari, |
|
Conditional |
chirugaree |
|
Form |
Construction |
|
Conjecture |
chirugayuru haji, chirugairu haji |
|
So as to... |
chirugayuru gutu, chirugairu gutu |
|
Before... |
chirugayuru mee, chirugairu mee |
|
While... |
chirugayuru qweeda, chirugayuru-qweema, chirugairu qweeda, chirugairu-qweema |
|
Purpose |
chirugayuru tami ni, chirugairu tami ni |
|
Form |
Construction |
|
Request |
chirugati-kwimisooree |
|
Benefactive |
chirugati-kwiin |
|
Completive |
chirugati-neen |
|
Concessive conditional |
chirugati-n |
|
After... |
chirugati-kara |
|
After... |
chirugati-atu |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Desiderative |
PRED |
chirugai-busan |
chirugai-busantan |
chirugai-bushikoo neen, chirugai-bushikoo neeran |
chirugai-bushikoo neentan, chirugai-bushikoo neerantan |
|
ATT |
chirugai-busaru |
chirugai-busataru |
|||
|
Easy to... |
PRED |
chirugai-yassan |
chirugai-yassantan |
chirugai-yashikoo neen, chirugai-yashikoo neeran |
chirugai-yashikoo neentan, chirugai-yashikoo neerantan |
|
ATT |
chirugai-yassaru |
chirugai-yassataru |
|||
|
Hard to... |
PRED |
chirugai-gurisan |
chirugai-gurisantan |
chirugai-gurikoo neen, chirugai-gurikoo neeran |
chirugai-gurikoo neentan, chirugai-gurikoo neerantan |
|
ATT |
chirugai-gurisaru |
chirugai-gurisataru |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Exalting |
PRED |
chirugai-misheen, chiruga-misheen |
chirugai-misheentan, chiruga-misheentan |
chirugai-misooran, chiruga-misooran |
chirugai-misoorantan, chiruga-misoorantan |
|
ATT |
chirugai-misheeru, chiruga-misheeru |
chirugai-misheetaru, chiruga-misheetaru, chirugai-misoocharu, chiruga-misoocharu |
|
Form |
Construction |
|
While (simultaneously)... |
chirugai-gachii |
|
Form |
Construction |
|
Reported past |
chirugayu-tan, chirugai-tan |
|
Nominalizing |
chirugayu-shi, chirugai-shi |
|
Concessive |
chirugayu-shiga, chirugai-shiga |
|
Cause-effect |
chirugayu-kutu, chirugai-kutu |
|
Prohibitive |
chirugayu-na, chirugai-na |
|
Provisional conditional |
chirugayu-ra chirugai-ra |
|
Questions |
chirugayu-ga, chirugai-ga |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Polite |
PRED |
chirugayabiyun, chirugaibiyun, |
chirugayabitan, chirugaibitan |
chirugayabiran, chirugaibiran |
chirugayabirantan, chirugaibirantan |
|
ATT |
chirugayabiyuru, chirugaibiyuru, |
chirugayabitaru, chirugaibitaru |
|||
|
Polar questions |
PRED |
chirugayumi, chirugaimi |
chirugatii |
chirugarani |
chirugarantii |
Verb paradigms are based off several sources including, but not limited to:
- Funatsu, Yoshiaki. (1988). 美しい沖縄の方言①. [Utsukushii Okinawa no kotoba 1]. ISBN4-905784-19-0.
- Sakihara, Mitsugu. (2006). Okinawan-English Wordbook. University of Hawai'i Press, Honolulu. ISBN: 0824831020.
- Shizato, Rumiko and Iwasaki, Shoichi. (2024). Basic Okinawan: From Conversation to Grammar. University of Hawai'i Press, Honolulu. ISBN: 9780824893651.
意味:つながる【繋がる・接続る】、たっする【達する】、つらなる【連なる・列なる】、つかる【浸かる・漬かる】