🌏 Region(s): Ryukyu (Okinawa)
だちゅん【抱ちゅん・懐ちゅん】 : dachun | define meaning
dachun
Pronunciation: [dat͡ɕuŋ̍]
Definition
Verb
- To hold in one's arms; to cradle; to embrace
- To hold
- To carry; to conceal
Etymology
Cognate with standard Japanese いだく【抱く・懐く】 idaku "to hold (in one's arms)" and its variants だく daku, うだく udaku and むだく mudaku.
Historical Ryukyuan attestations
- Vocabulary of the language spoken at the Great Loo-Choo Island, in the Japan Sea (1818), by Herbert John Clifford, records "Carry, to, a child in the arms. Dáchoong".
Spelling
| Orthography | Form |
|---|---|
| Kanji | 抱ちゅん 懐ちゅん |
| Kana | だちゅん |
| Romanization | dachun |
| Pronunciation (IPA) | [dat͡ɕuŋ̍] |
Verb Paradigm
|
|
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative Perfective |
|
Indicative |
PRED |
dachun |
dachan |
dakan |
dakantan |
|
ATT |
dachuru |
dacharu |
|||
|
Progressive |
PRED |
dachoon |
dachootan |
dacheewuran |
dacheewurantan |
|
ATT |
dachooru |
dachootaru |
|||
|
Causative |
PRED |
dakasun |
dakachan |
dakasan |
dakasantan |
|
ATT |
dakasuru |
dakacharu |
|||
|
Passive and Potential |
PRED |
dakariyun, |
dakaritan, |
dakariran, |
dakarirantan, |
|
ATT |
dakariyuru, |
dakaritaru, |
|||
|
Causative-Passive |
PRED |
dakasariyun, |
dakasaritan |
dakasariran |
dakasarirantan |
|
ATT |
dakasariyuru, |
dakasariraru |
|||
|
Intransitivizing resultative (For transitive verbs only) |
PRED |
dacheen |
dacheetan |
dacheeneen |
dacheeneentan |
|
ATT |
dacheeru |
dacheetaru |
|||
|
Preparatory |
PRED |
dachoochun |
dachoochan |
dacheeukan |
dacheeukantan |
|
ATT |
dachoochuru |
dachoocharu |
|
Form |
Construction |
|
Root |
dak- |
|
Dictionary |
dachun |
|
Attributive or Adnominal |
dachuru |
|
Apocopated (indicative imperfective) |
dachu- |
|
Adverbial |
dachi |
|
Volitional-Presumptive |
daka |
|
Conjunctive |
dachi |
|
Representative |
dachai |
|
Imperative |
daki, |
|
Conditional |
dakee |
|
Form |
Construction |
|
Conjecture |
dachuru haji |
|
So as to... |
dachuru gutu |
|
Before... |
dachuru mee |
|
While... |
dachuru qweeda, danuru-qweema |
|
Purpose |
dachuru tami ni |
|
Form |
Construction |
|
Request |
dachi-kwimisooree |
|
Benefactive |
dachi-kwiin |
|
Completive |
dachi-neen |
|
Concessive conditional |
dachi-n |
|
After... |
dachi-kara |
|
After... |
dachi-atu |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Desiderative |
PRED |
dachi-busan |
dachi-busantan |
dachi-bushikoo neen, dachi-bushikoo neeran |
dachi-bushikoo neentan, dachi-bushikoo neerantan |
|
ATT |
dachi-busaru |
dachi-busataru |
|||
|
Easy to... |
PRED |
dachi-yassan |
dachi-yassantan |
dachi-yashikoo neen, dachi-yashikoo neeran |
dachi-yashikoo neentan, dachi-yashikoo neerantan |
|
ATT |
dachi-yassaru |
dachi-yassataru |
|||
|
Hard to... |
PRED |
dachi-gurisan |
dachi-gurisantan |
dachi-gurikoo neen, dachi-gurikoo neeran |
dachi-gurikoo neentan, dachi-gurikoo neerantan |
|
ATT |
dachi-gurisaru |
dachi-gurisataru |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Exalting |
PRED |
dachi-misheen |
dachi-misheentan |
dachi-misooran |
dachi-misoorantan |
|
ATT |
dachi-misheeru |
dachi-misheetaru, |
|
Form |
Construction |
|
While (simultaneously)... |
dachi-gachii |
|
Form |
Construction |
|
Reported past |
dachu-tan |
|
Nominalizing |
dachu-shi |
|
Concessive |
dachu-shiga |
|
Cause-effect |
dachu-kutu |
|
Prohibitive |
dachu-na |
|
Provisional conditional |
dachu-raa |
|
Questions |
dachu-ga |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Polite |
PRED |
dachabiyun, |
dachabitan |
dachabiran |
dachabirantan |
|
ATT |
dachabiyuru, |
dachabitaru |
|||
|
Polar questions |
PRED |
dachumi |
dachii |
dakani |
dakantii |
Verb paradigms are based off several sources including, but not limited to:
- Funatsu, Yoshiaki. (1988). 美しい沖縄の方言①. [Utsukushii Okinawa no kotoba 1]. ISBN4-905784-19-0.
- Sakihara, Mitsugu. (2006). Okinawan-English Wordbook. University of Hawai'i Press, Honolulu. ISBN: 0824831020.
- Shizato, Rumiko and Iwasaki, Shoichi. (2024). Basic Okinawan: From Conversation to Grammar. University of Hawai'i Press, Honolulu. ISBN: 9780824893651.
意味:いだく・だく・うだく・むだく【抱く・懐く】