🌏 Region(s): Ryukyu (Okinawa)
とぅめーいん : tumeein | define meaning
tumeein
Pronunciation: [tumeːiŋ̍]
Definition
Verb
- To locate, to find, to search, to pick up, to come across
Spelling
| Orthography | Form |
|---|---|
| Kana | とぅめーいん |
| New Okinawa Moji | 婢めーいん |
| Romanization | tumeein |
| Pronunciation (IPA) | [tumeːiŋ̍] |
Verb Paradigm
|
|
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative Perfective |
|
Indicative |
PRED |
tumeeyun, tumeein |
tumeetan |
tumeeran |
tumeerantan |
|
ATT |
tumeeyuru, tumeeiru |
tumeetaru |
|||
|
Progressive |
PRED |
tumeetoon |
tumeetootan |
tumeeteewuran |
tumeeteewurantan |
|
ATT |
tumeetooru |
tumeetootaru |
|||
|
Causative |
PRED |
tumeerasun |
tumeerachan |
tumeerasan |
tumeerasantan |
|
ATT |
tumeerasuru |
tumeeracharu |
|||
|
Passive and Potential |
PRED |
tumeerariyun, |
tumeeraritan, |
tumeerariran, |
tumeerarirantan, |
|
ATT |
tumeerariyuru, |
tumeeraritaru, |
|||
|
Causative-Passive |
PRED |
tumeerasariyun, |
tumeerasaritan |
tumeerasariran |
tumeerasarirantan |
|
ATT |
tumeerasariyuru, |
tumeerasariraru |
|||
|
Intransitivizing resultative (For transitive verbs only) |
PRED |
tumeeteen |
tumeeteetan |
tumeeteeneen |
tumeeteeneentan |
|
ATT |
tumeeteeru |
tumeeteetaru |
|||
|
Preparatory |
PRED |
tumeetoochun |
tumeetoochan |
tumeeteeukan |
tumeeteeukantan |
|
ATT |
tumeetoochuru |
tumeetoocharu |
|
Form |
Construction |
|
Root |
tumeer- |
|
Dictionary |
tumeeyun, tumeein |
|
Attributive or Adnominal |
tumeeyuru, tumeeiru |
|
Apocopated (indicative imperfective) |
tumeeyu-, tumeei- |
|
Adverbial |
tumeei |
|
Volitional-Presumptive |
tumeera |
|
Conjunctive |
tumeeti |
|
Representative |
tumeetai |
|
Imperative |
tumeeri, |
|
Conditional |
tumeeree |
|
Form |
Construction |
|
Conjecture |
tumeeyuru haji, tumeeiru haji |
|
So as to... |
tumeeyuru gutu, tumeeiru gutu |
|
Before... |
tumeeyuru mee, tumeeiru mee |
|
While... |
tumeeyuru qweeda, tumeeyuru-qweema, tumeeiru qweeda, tumeeiru-qweema |
|
Purpose |
tumeeyuru tami ni, tumeeiru tami ni |
|
Form |
Construction |
|
Request |
tumeeti-kwimisooree |
|
Benefactive |
tumeeti-kwiin |
|
Completive |
tumeeti-neen |
|
Concessive conditional |
tumeeti-n |
|
After... |
tumeeti-kara |
|
After... |
tumeeti-atu |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Desiderative |
PRED |
tumeei-busan |
tumeei-busantan |
tumeei-bushikoo neen, tumeei-bushikoo neeran |
tumeei-bushikoo neentan, tumeei-bushikoo neerantan |
|
ATT |
tumeei-busaru |
tumeei-busataru |
|||
|
Easy to... |
PRED |
tumeei-yassan |
tumeei-yassantan |
tumeei-yashikoo neen, tumeei-yashikoo neeran |
tumeei-yashikoo neentan, tumeei-yashikoo neerantan |
|
ATT |
tumeei-yassaru |
tumeei-yassataru |
|||
|
Hard to... |
PRED |
tumeei-gurisan |
tumeei-gurisantan |
tumeei-gurikoo neen, tumeei-gurikoo neeran |
tumeei-gurikoo neentan, tumeei-gurikoo neerantan |
|
ATT |
tumeei-gurisaru |
tumeei-gurisataru |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Exalting |
PRED |
tumeei-misheen, tumee-misheen |
tumeei-misheentan, tumee-misheentan |
tumeei-misooran, tumee-misooran |
tumeei-misoorantan, tumee-misoorantan |
|
ATT |
tumeei-misheeru, tumee-misheeru |
tumeei-misheetaru, tumee-misheetaru, tumeei-misoocharu, tumee-misoocharu |
|
Form |
Construction |
|
While (simultaneously)... |
tumeei-gachii |
|
Form |
Construction |
|
Reported past |
tumeeyu-tan, tumeei-tan |
|
Nominalizing |
tumeeyu-shi, tumeei-shi |
|
Concessive |
tumeeyu-shiga, tumeei-shiga |
|
Cause-effect |
tumeeyu-kutu, tumeei-kutu |
|
Prohibitive |
tumeeyu-na, tumeei-na |
|
Provisional conditional |
tumeeyu-ra tumeei-ra |
|
Questions |
tumeeyu-ga, tumeei-ga |
|
Form |
|
Imperfective |
Perfective |
Negative |
Negative perfective |
|
Polite |
PRED |
tumeeyabiyun, tumeeibiyun, |
tumeeyabitan, tumeeibitan |
tumeeyabiran, tumeeibiran |
tumeeyabirantan, tumeeibirantan |
|
ATT |
tumeeyabiyuru, tumeeibiyuru, |
tumeeyabitaru, tumeeibitaru |
|||
|
Polar questions |
PRED |
tumeeyumi, tumeeimi |
tumeetii |
tumeerani |
tumeerantii |
Verb paradigms are based off several sources including, but not limited to:
- Funatsu, Yoshiaki. (1988). 美しい沖縄の方言①. [Utsukushii Okinawa no kotoba 1]. ISBN4-905784-19-0.
- Sakihara, Mitsugu. (2006). Okinawan-English Wordbook. University of Hawai'i Press, Honolulu. ISBN: 0824831020.
- Shizato, Rumiko and Iwasaki, Shoichi. (2024). Basic Okinawan: From Conversation to Grammar. University of Hawai'i Press, Honolulu. ISBN: 9780824893651.
意味:ひろう【拾う】